BTC ekosisteminin yükselişi ve Stacks'ın evrimi

Mevcut kripto para ayı piyasası döngüsünde, Bitcoin (BTC) ekosisteminin canlı gelişimine tanıklık ediyoruz. Bazı sağlam BTC değer saklama destekçileri buna temkinli yaklaşsalar da, BTC ekosistemi etrafında keşifler devam etmektedir. Bu keşiflerin temelinde iki talep yatmaktadır: birincisi, BTC varlık değerinin getiri potansiyelini açığa çıkarmak; ikincisi, BTC'nin gelecekteki madencilik teşviklerinin azalmasıyla ilgili bir sorunu çözmek, bu tüm ağ güvenliğinin sürdürülebilirliği ile ilgilidir. BTC ekosisteminin gelişimi olmadan, bu sorunların gelecekte çözülmesi büyük zorluklarla karşılaşacaktır.

BTC ikinci katman ağı (L2) keşfi sırasında, Stacks bu alana en erken giren projelerden biri olarak, L2 çözümü aracılığıyla DeFi gibi uygulamalar için BTC ekosisteminde gelişim fırsatları sunmaya çalışıyor. Teknik açıdan, Stacks'ın gelişimi büyük ölçüde sidechain dönemi ve L2 dönemi olmak üzere iki aşamaya ayrılabilir.

Yan Zinciri Çağı

Bitcoin yan zinciri kavramı ilk olarak bir blockchain teknoloji şirketi tarafından önerilmiş ve buna uygun bir ağ geliştirilmiştir. Aynı dönemde, diğer ekipler de benzer ağlar piyasaya sürmüştür. 2018 yılında, Stacks ana ağını başlattı ve bir sonraki yıl Clarity sözleşme geliştirme aracını tanıttı. Dikkate değer olan, Stacks'ın düzenleyici kurumlara uyumlu token ihraç başvurusu yapmasıdır; bu o dönemde nadir bir uygulamaydı. Bu adım, Stacks'a daha fazla gelişim süresi kazandırmıştır.

Stacks'ın ilk teknolojik mekanizması BTC'nin yan zincirine benzer, ancak kendine özgü özellikleri vardır. Stacks zincirindeki blok başlık bilgileri gibi verileri BTC ağına entegre etmek için bir çapa işlemi mekanizması kullanarak Bitcoin ağına entegre olur.

Stacks, PoX (Transfer Kanıtı) mekanizmasını kullanmaktadır; bu, PoS'a benzer bir staking sistemidir. Katılımcılar madenciler ve imza doğrulayıcılar olmak üzere iki sınıfa ayrılır. Madencilerin, katılım hakkı kazanmak için Bitcoin zincirinde işlem yapmaları gerekmektedir. Stacks madencileri, her tur lider seçiminde yer almak için BTC zincirinde işlem gönderirler ve ardından doğrulanabilir rastgele fonksiyon (VRF) aracılığıyla kazananı seçerler.

Her bir Bitcoin bloğu, o zaman diliminde tüm Stacks bloklarının üretim hakkını kazanan bir Stacks madencisine karşılık gelir. Stacks imzacısı bu blokları doğrulamaktan sorumludur ve yeni bir bloğun Stacks zincirine eklenmesi için %70'ten fazla imzacının uzlaşması gerekmektedir.

Stacks'ın ayrıca Stacks zincirindeki bilgileri BTC ana zincirine bağlayan bir "zincir kilitleme" mekanizması vardır. Her Stacks bloğu, bir önceki Stacks bloğuna ve Bitcoin bloğuna işaret eden hash değerlerini içerir, bu da Stacks ağındaki tüm durum değişikliklerinin BTC ana ağında doğrulanmasını sağlamaya çalışır.

Stacks madencileri blok lideri olma şansı elde etmek için BTC harcamalıdır. Lider konumunu elde ettikten sonra madenciler yeni Stacks blokları oluşturabilir ve STX token ödülleri kazanabilirler. Bu ödüller yeni eklenen STX tokenlerden ve kullanıcı işlem ücretlerinden gelmektedir.

Madencilerin yanı sıra, STX sahipleri de PoX konsensüs mekanizmasına katılarak Stacks bloklarının geçerliliğini doğrulayabilir. Katılımcılar, madencilerin teklif ettiği BTC ve STX'lerin bir kısmını ödül olarak alabilirler. Ödüller, stake edilen STX miktarına ve süresine göre belirlenir.

STX token toplam arzı 1.818.000.000 adettir, şu anda dolaşımda yaklaşık 1.500.000.000 vardır. Gelecekte esas olarak madencilik ödülleri ile serbest bırakılacak, her dört yılda bir yarıya inecek ve her blok ödülü 125 STX'e sabitlenecektir.

L2 Çağı

Stacks 2.0, projenin Bitcoin L2 çağını girdiğini işaret ediyor ve esasen Nakamoto güncellemesi ile sBTC'nin lansmanını içeriyor. Nakamoto güncellemesi, teknik açıdan Stacks'i BTC L2 çağının içine alarak güvenlik ve performans gibi sorunları çözmeyi amaçlıyor. sBTC'nin lansmanı ise L2 ekosisteminin gerçek uygulamaları için hazır hale gelmesini sağlıyor.

Nakamoto yükseltmesi, Stacks'ın gerçek bir BTC L2'ye evrimi için önemli bir kilometre taşıdır. L2'nin en kritik özelliği, L1'in güvenliğini paylaşmaktır ve Nakamoto yükseltmesi tam olarak bu yönde bir gelişim göstermektedir. Yükseltmeden sonra, Stacks kendisini Bitcoin ağının bir katmanı olarak inşa etmeyi ve Bitcoin ağı ve ekosistemine daha derinlemesine entegre olmayı hedeflemektedir.