Meme coin heyecanının arkasındaki vergi tehlikeleri: ICO vakalarından şifreleme varlık yatırımlarının uyumluluk zorluklarına bakış

2024 yılında, Bitcoin resmi olarak dünya finans sahnesine çıkarken, aynı zamanda meme coin çılgınlığının da başlangıç yılı oldu. Verilere göre, yaklaşık %75 meme coin bu yıl doğdu, Aralık ayının başına kadar meme coin işlemlerindeki artış %950'yi geçti ve toplam piyasa değeri 140 milyar doları aştı. Meme coin'lerin popülaritesi sadece kripto piyasasına yeni bir sıcaklık getirmekle kalmadı, aynı zamanda daha fazla sıradan yatırımcının kripto varlık alanına girmesini de sağladı.

Bu meme coin çılgınlığı, insanı 2017 öncesi ve sonrası ICO çılgınlığına götürüyor. O zamanlar, ERC-20 standardının ortaya çıkması, token çıkarmak için maliyetleri büyük ölçüde düşürdü, yüzlerce ve binlerce proje birbirini izledi ve ICO pazarına on milyarlarca dolar akış sağlandı. Bu yıl ise, Pump.fun gibi bir dizi fırlatma platformu, token çıkarmayı daha basit ve adil hale getirerek, günümüze kadar süren bir meme coin fırtınası başlattı.

ICO ve meme coin'ler arasında teknik ve mantıksal olarak birçok fark olmasına rağmen, yatırımcılar ve projelerin karşılaştığı vergi uyumluluk riskleri benzer olabilir. Geçmişteki ICO patlamasında, birçok yatırımcı ve proje sahibi ICO ile ilgili vergi sorunlarıyla karşılaşmıştı. Şimdi, meme coin patlaması devam ederken, vergi uyumluluğu meselesi yeniden şifreleme varlık yatırımcıları ve meme coin ihraççıları için dikkat edilmesi gereken temel bir konu haline geldi.

Bu makale, Oyster davası ve Bitqyck davası gibi ICO ile ilgili vergi kaçakçılığı davalarını gözden geçirerek, şifreleme yatırımcılarına meme coin çılgınlığı sırasında vergi uyumluluğu konusunda soğuk düşünceler sunacaktır.

1. İki Tipik ICO Vergi Kaçırma Vaka

1.1 Oyster davası: Satış gelirleri beyan edilmedi, kurucu dört yıl hapis cezası aldı.

Oyster Protocol platformı, Bruno Block (gerçek adı Amir Bruno Elmaani) tarafından Eylül 2017'de kuruldu ve merkeziyetsiz veri depolama hizmetleri sunmayı hedefliyor. Ekim 2017'de bu platform ICO gerçekleştirdi ve Pearl (PRL) adında bir token yayımladı. Oyster Protocol, PRL'in yayımlanmasının amacının, web siteleri ve kullanıcıların veri depolamadan fayda sağlaması için karşılıklı yarar sağlayan bir ekosistem oluşturmak ve PRL aracılığıyla değer değişimi ve teşvik mekanizmaları sağlamaktır, iddiasında bulunuyor. Bruno Block ayrıca ICO'dan sonra PRL arzını artırmayacağına dair kamuya açık bir taahhütte bulundu ve akıllı sözleşmeler "kilitlenecek".

ICO başlangıçta yaklaşık 3 milyon dolar topladı ve Oyster Protocol'un ana ağının başlatılmasını sağladı, veri depolama hizmetini resmi olarak başlattı. Ancak, Ekim 2018'de Bruno Block, akıllı sözleşme açığını kullanarak büyük miktarda yeni PRL basıp piyasaya sürerek PRL fiyatının çökmesine neden oldu, fakat kendisi büyük kazanç elde etti.

Bu olay düzenleyici kurumların dikkatini çekti ve nihayetinde SEC dolandırıcılık yatırımcı sorunlarıyla ilgili olarak bir medeni dava açtı, savcılık ise vergi kaçakçılığıyla ilgili olarak ceza davası açtı. Savcılar, Bruno Block'un yalnızca yatırımcı güvenini zedelemekle kalmadığını, aynı zamanda milyonlarca dolar değerindeki şifreleme kazançlarının vergi yükümlülüklerini de ihlal ettiğini düşünüyor. 2017-2018 döneminde, sadece 2017'de "patent tasarımı" işinden yaklaşık 15.000 dolar gelir elde ettiğini belirten bir beyanname sundu, 2018'de ise beyanname sunmadı ve vergi dairesine herhangi bir gelir bildirmedi, ancak en az 12 milyon dolar değerinde mülk, yat gibi şeyler satın aldı.

Sonunda, Bruno Block vergi kaçırma gerçeğini kabul etti ve 2023 Nisan ayında bir itiraf anlaşması imzaladı. Vergi kaçakçılığı suçundan dört yıl hapis cezasına çarptırıldı ve vergi kayıplarını telafi etmek için vergi dairesine yaklaşık 5.5 milyon dolar tazminat ödedi.

1.2 Bitqyck davası: ICO gelirlerinin vergilendirilmeden transferi, iki kurucu toplamda sekiz yıl hapse girdi.

Bitqyck, Bruce Bise ve Samuel Mendez tarafından kurulan bir şifreleme şirketidir. Şirket ilk olarak "Bitcoin'i kaçıranlar" için alternatif zenginlik fırsatları sunduğunu iddia eden Bitqy coin'i piyasaya sürdü ve 2016'da ICO gerçekleştirdi. Bitqyck, yatırımcılara her Bitqy coin'in yanında 1/10 hisse senedi sunduğunu taahhüt etti. Ancak, şirket hisseleri her zaman Bise ve Mendez'in elinde kaldı ve yatırımcılara taahhüt edilen hisseler ve ilgili kârlar asla dağıtılmadı.

Daha sonra, Bitqyck BitqyM coin'i tanıttı ve bu coin'in satın alınmasının yatırımcılara Washington eyaletindeki Bitqyck Bitcoin madencilik tesisine enerji sağlayarak "Bitcoin madencilik işine" katılma imkanı sunacağını belirtti, ancak gerçekte böyle bir tesis yoktu. Bu sahte vaatler aracılığıyla, Bise ve Mendez 13.000'den fazla yatırımcıdan 24 milyon dolar topladı ve bu paranın çoğunu kişisel harcamalarına kullandı.

SEC, dolandırıcılık yatırımcı davranışlarıyla ilgili olarak sivil davalar açtı. Ağustos 2019'da, Bitqyck tarafı gerçekleri kabul etti ve sivil bir uzlaşmaya vardı; şirket ve iki kurucu, SEC'ye yaklaşık 10.11 milyon dolar sivil ceza ödemeyi kabul etti. Savcılık, Bitqyck tarafına vergi kaçakçılığı suçlamalarını sürdürdü: 2016'dan 2018'e kadar, Bise ve Mendez, Bitqy ve BitqyM'yi bularak en az 9.16 milyon dolar kazandılar ama vergi dairesine ilgili gelirlerini düşük bildirdiler, bu da toplamda 1.6 milyon dolardan fazla vergi kaybına neden oldu; 2018'de, Bitqyck şirketi yatırımcılardan en az 3.5 milyon dolar kazandı ama hiçbir vergi beyannamesi sunmadı.

Sonuç olarak, vergi meselesiyle ilgili olarak Bise ve Mendez, sırasıyla Eylül ve Ekim 2021'de suçlu bulundular ve her biri vergi kaçakçılığı suçlamasıyla 50 ay hapis cezasına çarptırıldı (toplamda yaklaşık sekiz yıl) ve her biri 1.600.000 dolarlık müteselsil sorumluluk taşıdı.

2. İki davanın ilgili vergi sorunlarının ayrıntılı açıklaması

Oyster ve Bitqyck davalarının temel sorunlarından biri ICO gelirlerinin vergi uyumluluğudur. Bu yeni finansman biçiminde, bazı ihraçcılar yatırımcıları dolandırarak veya diğer usulsüz yöntemlerle büyük gelirler elde etmekte, ancak kazançlarını az bildirerek ya da vergi beyannamesi vermeyerek vergi uyumluluğu sorunlarına yol açmaktadır.

2.1 Amerika'da vergi kaçakçılığı nasıl belirlenir?

Amerika Birleşik Devletleri'nde vergi kaçakçılığı ağır bir suçtur ve vergi ödemelerini azaltmak için yasadışı yöntemler kullanmayı ifade eder. Genellikle gelir gizleme, masrafları abartma, vergi beyan etmeme veya zamanında vergi ödememe gibi eylemlerle kendini gösterir. Federal Vergi Kanunu'nun 7201. maddesine göre, vergi kaçakçılığı federal bir suçtur; bireyler en fazla 5 yıl hapis cezası ve 250.000 dolar para cezası ile karşılaşabilirken, kuruluşlar en fazla 500.000 dolar para cezası ile karşılaşabilir. Belirli cezalar, vergi kaçakçılığının miktarına ve niteliğine bağlıdır.

Vergi kaçakçılığı suçunun oluşması için şu koşullar sağlanmalıdır: (1) büyük miktarda vergi borcu; (2) aktif vergi kaçakçılığı eylemleri gerçekleştirilmesi; (3) vergi kaçakçılığına yönelik subjektif niyetin varlığı. Vergi kaçakçılığı soruşturmaları genellikle finansal işlemler, gelir kaynakları, varlık akışları gibi konuların geriye dönük izlenmesi ve analizini içerir. Şifreleme para birimi alanında, anonimlik ve merkeziyetsizlik özellikleri nedeniyle vergi kaçakçılığı eylemleri daha kolay gerçekleşmektedir.

2.2 İki dava kapsamındaki vergiyle ilgili eylemler

Amerika'da, ICO'nun her aşaması vergi yükümlülüklerini içerebilir; proje sahipleri ve yatırımcılar farklı aşamalarda farklı vergi sorumlulukları taşır. Proje sahipleri ICO fonlaması sırasında vergi uyumluluğu gerekliliklerine uymalıdır. ICO ile toplanan fonlar, satış geliri veya sermaye artırımı olarak kabul edilebilir. Eğer bu fonlar şirketin işletme giderlerini ödemek, yeni teknolojiler geliştirmek veya iş genişletmek için kullanılıyorsa, bu fonlar şirket geliri olarak kabul edilmelidir ve yasal olarak vergi ödenmelidir. Yatırımcılar ICO aracılığıyla token aldıklarında da vergi yükümlülükleri vardır; özellikle ödül veya airdrop aldıklarında, bunlar sermaye kazancı olarak kabul edilir ve sermaye kazancı vergisi ödenmesi gerekmektedir. Amerika'da, airdrop ve ödül tokenlerinin değeri genellikle piyasa değeri üzerinden hesaplanır ve vergi beyanı yapılır. Yatırımcıların token satışıyla elde ettikleri kazançlar da sermaye kazancı vergisi olarak değerlendirilecektir.

Objektif olarak bakıldığında, Oyster ve Bitqyck davalarında, tarafların davranışları yalnızca yatırımcıların çıkarlarını ihlal etmekle kalmamış, aynı zamanda dolandırıcılık oluşturmuş ve farklı derecelerde Amerikan vergi yasası hükümlerini ihlal etmiştir, ancak iki davanın vergi kaçırma davranışları birbirinden farklıdır.

2.2.1 Oyster davasındaki vergi kaçakçılığı

Oyster davasında, PRL ICO'dan sonra, kurucu Bruno Block akıllı sözleşme açığını kullanarak gizlice büyük miktarda PRL üretti ve sattı, büyük kazançlar elde etti. Bruno, PRL satışıyla hızla zenginleşti, ancak ilgili vergi yükümlülüklerini yerine getirmedi ve Federal Vergi Kanunu'nun 7201. maddesini ihlal etti.

Bu davada Bruno Block'un davranışının özel bir yanı var çünkü Pearl'ü satmadan önce bir madencilik faaliyetinde bulundu. Token satışından elde edilen gelirlerin sermaye kazancı vergisine tabi olduğu konusunda şüphe yok, ancak vergi dairesinin token madenciliği faaliyetini vergiye tabi tutup tutmayacağına dair kesin bir görüş yok. Bazı görüşler, token madenciliğinin madenciliğe benzer olduğunu, her ikisinin de hesaplama yoluyla yeni dijital varlıklar yarattığını ve bu nedenle vergiye tabi olması gerektiğini öne sürüyor. Biz, madencilik gelirinin vergiye tabi olup olmadığının, token'ın piyasa likiditesine bağlı olması gerektiğini düşünüyoruz. Token piyasasında henüz bir likidite oluşmadığında, madencilikten elde edilen tokenların değeri belirlenemiyor ve dolayısıyla gelir hesaplamak mümkün olmuyor; ancak eğer piyasa belirli bir likiditeye sahipse, bu tokenlar piyasa değeri kazanıyor ve madencilik geliri vergilendirilebilir gelir olarak kabul edilmelidir.

2.2.2 Bitqyck davasındaki vergi kaçakçılığı

Oyster davasının aksine, Bitqyck davasındaki vergi kaçakçılığı davranışı yatırımcılara sahte taahhütler verme ve fonların yasadışı transferi ile ilgilidir. ICO başarılı bir şekilde fon topladıktan sonra, Bitqyck kurucuları Bise ve Mendez, taahhüt ettikleri yatırım getirilerini sağlamadılar, aksine büyük çoğunluğunu kişisel harcamalar için kullandılar. Bu tür bir fon transferi, esasen yatırımcıların fonlarını kişisel gelire dönüştürmekle eşdeğerdir ve proje geliştirme veya yatırımcı menfaatlerini yerine getirmek için kullanılmamıştır. Bitqyck davasının ana vergi sorunu, ICO ile toplanan fonların yasadışı transferi ve bildirilmemiş gelirlerdir.

Amerika Birleşik Devletleri'nin İç Gelir Kanunu'na göre, yasal gelirler de dahil olmak üzere, yasadışı gelirler de vergilendirilebilir gelir olarak kabul edilir. Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi, James v. Amerika Birleşik Devletleri davasında (1961) bu kuralı onaylamıştır. Amerikan vatandaşları, yıllık vergi beyannamelerini sunarken yasadışı kazançları gelir olarak raporlamak zorundadır, ancak bu tür mükellefler genellikle bu tür gelirleri bildirmezler çünkü yasadışı gelirlerin bildirilmesi, ilgili makamların yasadışı faaliyetleri hakkında soruşturma başlatmasına neden olabilir. Bise ve Mendez, ICO'dan toplanan yasadışı gelirleri gelir olarak raporlama yükümlülüğünü yerine getiremeyerek vergi kanununa aykırı davranmış ve nihayetinde cezai sorumluluk üstlenmişlerdir.

3. İpuçları ve Öneriler

Meme coin'ların patlamasıyla birlikte, birçok şifreleme sektörü profesyoneli büyük kazançlar elde etti. Ancak, daha önceki ICO vergi kaçakçılığı vakalarının gösterdiği gibi, meme coin pazarında sadece teknik yenilikler ve piyasa fırsatlarına değil, aynı zamanda vergi uyumluluğu gibi kritik bir konuya da dikkat etmemiz gerekiyor.

İlk olarak, meme coinlerin çıkarılmasının vergi yükümlülüklerini anlamak ve hukuki risklerden kaçınmak önemlidir. Meme coinlerin çıkarılması, ICO gibi doğrudan fon toplama yoluyla gelir elde etmek olmasa da, meme coin çıkarıcıları ve erken yatırımcıların sahip olduğu tokenlerin değer kazanması durumunda, satış yapıldığında ilgili sermaye kazançları üzerinden vergi ödenmesi gerekmektedir. Herkes zincir üzerinde anonim olarak meme coin çıkarabilirken, bu durum çıkarıcıların vergi denetiminden kaçabileceği anlamına gelmez. Vergi hukuku risklerinden kaçınmanın en iyi yolu, vergi yasalarına uymaktır; daha etkili zincir üzeri anonim yöntemler aramak değil.

İkincisi, meme coin ticaret sürecine odaklanın ve işlem kayıtlarının şeffaf olmasını sağlayın. Meme coin piyasası yüksek spekülatif olduğundan, sürekli yeni projeler ortaya çıkmakta ve yatırımcıların meme coin işlemleri oldukça sık olabilmektedir. Bu durum, çok sayıda işlem kaydını beraberinde getirmektedir. Şifreleme varlık yatırımcılarının ayrıntılı işlem kayıtlarını saklaması gerekir; en iyisi, tüm alım satım, transfer ve kazançların izlenebilir olmasını sağlamak için profesyonel bir şifreleme varlık yönetimi ve vergi beyanı yazılımı kullanmaktır. Ayrıca, vergi beyannamesi hazırlanırken doğru vergi yasası nitelendirmesi yapılmalı ve potansiyel vergi ihtilaflarından kaçınılmalıdır.

Üçüncüsü, vergi yasalarındaki dinamikleri takip etmek ve profesyonel vergi uzmanlarıyla işbirliği yapmak. Ülkelerin şifreleme varlıklarına yönelik vergi yasası sistemleri henüz başlangıç aşamasındadır ve sürekli olarak ayarlamalar yapılmaktadır. Bu değişikliklerin bazıları, gerçek vergi yükünü doğrudan etkileyebilir. Bu nedenle, meme coin yatırımcıları ve édisyoncuları, bulundukları ülkenin vergi yasalarındaki dinamiklere yüksek derecede dikkat etmeli ve gerektiğinde profesyonel vergi uzmanlarının görüşünü alarak en iyi vergi kararlarını almalarına yardımcı olmalıdır.

Sonuç olarak, 140 milyar dolara ulaşan meme coin pazarının büyük bir zenginlik etkisi var, ancak bu zenginlik yeni bir dizi hukuki zorluk ve Uyumluluk riski ile birlikte geliyor. İhraççılar ve yatırımcılar, ilgili vergi risklerini tam olarak anlamalı, hızla değişen pazarda dikkatli ve duyarlı olmalı, gereksiz risk ve kayıpları azaltmalıdır.