Kripto Varlıklar Regülasyonu Yeni Çağı: CLARITY Yasası Sektör Düzenini Nasıl Yeniden Şekillendiriyor

Son günlerde, ABD'de kripto varlıklar düzenleme alanında üç önemli yasa tasarısı gündeme geldi. Stabilcoin düzenlemesi için hazırlanan dahi yasa tasarısı artık yasalaştı, ancak anti-CBDC yasası ve CLARITY yasası hâlâ yasama sürecinde. Stabilcoin'e odaklanan dahi yasasından farklı olarak, CLARITY yasası kripto varlıklar endüstrisi için temel tanımlar ve yetki dağılımı çerçevesi oluşturmayı hedefliyor, özellikle de halka açık zincirler, DeFi, token ihracı gibi alanlar için ve SEC ile CFTC'nin görev alanlarını netleştiriyor. Bu yasa tasarısı, 2024'teki FIT21 yasa tasarısıyla yakından ilişkilidir ve ABD'nin kripto düzenleme sistemini birlikte inşa etmektedir.

Amerika, bu yasalar aracılığıyla, geçmişteki deneyimlere dayanan tam bir düzenleyici çerçeveyi kademeli olarak inşa ediyor. Bu çerçevenin anlamını anlayabilmek için, Kripto Varlıklar düzenlemesinin tarihsel gelişimine geri dönmemiz gerekiyor.

Finansal Serbestleşmeden Düzenlemelerin Sıkılaştırılmasına

Federal Reserve, enflasyonu kontrol ederek para basma hakkını korumaya çalışıyor, Trump yönetimi ise para basma hakkını genişletmek için düzenlemeleri gevşetme eğilimindeydi. Dahilik yasasının geçişi, serbest stabilcoin çağını başlattı, Federal Reserve Başkanı Powell’ın savunduğu bağımsız para basma hakkı, teknoloji yeni zenginleri ve geleneksel finans kurumları arasında dağıtıldı. Ancak, bazı özgürlükçüler, Peter Thiel gibi, daha köklü bir finansal özgürlük peşinde koşmaya devam ediyor.

2008 finans krizinden sonra, Obama yönetimi Gary Gensler'ı CFTC başkanı olarak atadı ve finansal türevler piyasasındaki denetimi güçlendirdi. 2010'da çıkarılan Dodd-Frank Yasası, türevler piyasasını denetim sistemine dahil etti ve Gensler bunu "Vahşi Batı'yı evcilleştirmek" için yaptığını belirtti.

Tarih sanki tekrar ediyor. 2021'de, Başkan Biden, yeni ortaya çıkan Kripto Varlıklar pazarını ele almak için Gensler'i SEC başkanlığına yeniden aday gösterdi. Gensler'in denetim odakları şunları içeriyor:

1. Çoğu token ve ICO'yu yasadışı menkul kıymet ihraçları olarak görür, ancak Bitcoin ve Ethereum'u emtia olarak kabul eder.
2. Borsa yüksek kaldıraç uygulamalarına yönelik düzenleyici önlemler alınması gerektiğini, bu eylemlerin kullanıcıları "kandırdığını" düşündüğünü belirtiyor.

Ancak, Gensler Bitcoin ETF konusunda zorluklarla karşılaştı. 2021'de SEC, Bitcoin vadeli işlem ETF'sini onayladı, ancak spot ETF başvurularını sürekli reddetti. 2024'te SEC'in Ripple davasında kısmi bir mağlubiyet yaşamasının ardından, SEC nihayet Bitcoin spot ETF'sini onayladı.

CLARITY Yasası: Kripto Varlıklar için İsimlendirme

2025 yılında, yeni göreve başlayan başkan Paul Atkins'i Gensler'in yerine SEC başkanı olarak atadı ve bu, düzenleyici politikanın daha serbest bir yönelime doğru kaydığını gösterdi. Bu bağlamda, CLARITY yasası önerildi.

Bu tasarı, dijital ürünler, dijital varlıklar ve stablecoinler için çerçeve tasarımı yapmayı amaçlamaktadır:

1. Stabil coinlerin ödeme aracı olarak konumlandırılması
2. Dijital ürünler CFTC tarafından yönetilmektedir.
3. Dijital varlıklar SEC tarafından denetlenmektedir.

Kanun, Ethereum'un mal statüsünü netleştirdi ve CFTC'nin yetki alanını genişletti. Gerçekten merkeziyetsiz kamu zinciri token'ları, mal olarak kabul edilir ve ticareti CFTC'nin denetimindedir. ICO, SAFT gibi finansman faaliyetleri hala SEC tarafından denetlenmektedir, ancak 75 milyon dolarlık bir muafiyet sınırı belirlenmiştir. Ayrıca, eğer ihraç edilen token'lar dört yıl içinde merkeziyetsiz hale gelirse, cezalardan muaf tutulabilir.

CLARITY yasası ayrıca "dijital ürün" kavramını tanıtarak, hem dijital formda hem de ürün özelliklerine sahip olduğunu kabul etmektedir. Token, kamu blok zinciri, DeFi veya DAO protokolünün işletimine pratik bir değer sağlıyorsa, menkul kıymet yerine ürün olarak kabul edilebilir.

Ancak, NFT'ler belirli bir değişim aracı işlevinden yoksun oldukları için varlık olarak değil, mal olarak tanımlanmıştır. Ayrıca, tokenlerden elde edilen gelir, protokolün merkeziyetsiz bir şekilde çalışmasını sürdürmek için gerekli olmalıdır; aksi takdirde menkul kıymet olarak değerlendirilecektir.

Yasa tasarısı, token ihraç süreci ile işletim sürecini ayırmıştır:

• ICO发行, menkul kıymet davranışına aittir, ancak çıkarılan token'lar şartları sağlıyorsa menkul kıymet olarak değerlendirilmez.
• Airdrop puanları menkul kıymet olarak değerlendirilebilir, ancak airdrop'un tokenleri şartları sağlıyorsa menkul kıymet olarak değerlendirilmemesi mümkündür.
• Borsa, token dağıtımı kendisi menkul kıymet ihracı olarak kabul edilmez, ancak getirilerin taahhüt edilmesi menkul kıymet olarak değerlendirilebilir.

Koşulları karşılamak, esasen dijital ürün tanımına uymayı, gelecekte merkeziyetsiz protokole geçiş taahhüdünü ve aracılar olmadan işlem yapmayı ifade eder. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta, projeye katılımın kendisinin kazanç elde etme amacı taşıması durumunda, bunun hala varlık ihraçına katılım olarak görülebileceğidir.

Sonuç

CLARITY yasası, ABD'deki şifreleme düzenleme çerçevesinin kilit bir parçasıdır; tokenler ve kamu blok zincirleri gibi temel konulara temel tanımlar sağlar ve dijital ürünlerin kavramını netleştirir. Ancak, DeFi'nin düzenlenmesinde hala belirsiz alanlar bulunmaktadır. Bu yasa, Menkul Kıymetler Yasası'nın ilgili tanımlarını değiştirmiş olsa da, DeFi'nin önemi göz önüne alındığında, gelecekte DeFi'ye özel bir yasası oluşturulması gerekebilir; bunun yerine stabilcoinler, kamu blok zincirleri ve tokenler ile bir arada ele alınmamalıdır.

Dikkat çekici olan, ABD'de şifreleme düzenleme çerçevesi oluşturulurken, Tornado Cash davasının hala devam etmesidir. Bu davanın sonucu, kripto varlıkların yasal çerçevesini daha da geliştirmek için yasaların ilerlemesini teşvik eden önemli bir faktör olabilir.